MUTLULUK ENDÜSTRİSİ
William Davies
Sel Yayıncılık
Birinci Baskı: Eylül, 2018
294 Sayfa
26 TL
ISBN: 978 - 975 - 570 - 941 - 3
William Daves, Londra Goldsmith Üniversitesi'nde iktisat üzerine dersler vermektedir. Çalışmalarında neoliberalizme, iktisat tarihine ve iktisat sosyolojisine odaklanmaktadır. Mutluluk Endüstrisi kitap kapağı kitabın içeriğini açıklar niteliktedir:
"Kullanıcılarının duygularını manipüle eden uygulamalar, tüketim alışkanlıklarını şekillendiren reklamlar, motivasyon artırıcı işyeri terapileri, zindelik ve esenlik guruluğu iddiası taşıyan yaşam koçları, spor hocaları, pozitif psikoloji uzmanları ve mutluluk iktisatçıları...Statüye, güce, kariyere ve paraya odaklanmış bu tüketim sarmalı gerçekte neye hizmet ediyor?
Mutlu olmanın insan varoluşunun tek ideal biçimi olduğunu dayatan yeni nesil kapitalist sistemin yaşamlarımızın kontrolünü nasıl ele geçirdiğini gözler önüne seren Mutluluk Endüstrisi, haz ve mutluluk arayışımızdan faydalanan büyük şirketlerin, piyasaların ve paranın denetimindeki tüketim arzularımıza nasıl yön verdiğini güncel örneklerle açıklayan ve bu sarmaldan çıkmak için yol gösteren bir çalışma."
Kitap, Nasıl Hissettiğinizi Anlamak, Hazzın Fiyatı, Satın Almaya Hazır, Psikosomatik İşçi, Otorize Krizi, Sosyal Optimizasyon, Laboratuvarda Yaşamak, Eleştirel Hayvanlar bölümlerinden oluşmaktadır.
Kitap zoraki mutluluk ve pozitif düşünce balonuyla toplumların nasıl yönlendirildiğine dair yüzlerce örnekle dolu. 7. bölümdeki mutluluğun inşası başlığında sözü geçen Pittsburgh projesi örneğin her gün 50 milyon tweetin analiz edildiği ve mutluluk trendlerini kümülatif düzeyde belirlemek için oluşturulmuş. Bu ve bunun gibi projelerle ilk önce insanların nasıl, niye, ne şekilde düşünüp hissettiği çözülüyor ve ardından da buna uygun stratejiler geliştirilerek toplumlar kontrol edilmeye çalışılıyor.
Mutluluk Endüstrisi öyle bir çırpıda okunup geçilebilecek bir yapıda değil. O nedenle bölüm bölüm, ara ara okumakta fayda var. Tarihsel manipülasyonları keşfettikçe sinir katsayınız artabilir. İş dünyasında her başarısızlığın bireyin kendi yetersizliği olduğu, tüm sorumluluğun bireyde olduğu, bu zamana dek istediğiniz noktaya gelemediyseniz tek suçlanması gereken kişinin siz olduğu bunun da sebebinin bakış açınızın yanlışlığı olduğu masallarıyla avutulduysanız kitabı uykudan önce okumayın.
Şu etkili paragrafı paylaşmadan geçmek kitabın hakkını yemek olur kanımca:
"Toplumumuz fazlasıyla bireyci. Piyasalar her şeyi bireysel bir hesapçılık ve bencillik meselesine dönüştürüyor. Sosyal ilişkilerimiz ve kendimizi gerçekleştirme olanağımız pahasına parayı ve bir şeyler elde etmeyi saplantı haline getirmiş durumdayız. Kapitalizm birbirimizle bağlantımızı zayıflatıp çoğumuzu ayrık ve yalnız bırakan bir materyalizm hastalığı yayıyor. Paylaşım sanatını yeniden keşfetmezsek toplumumuz hepten paramparça olacak ve güven imkansız hale gelecek. Arkadaşlık ve diğerkamlıkla ilintili değerleri yeniden inşa etmezsek nihilist bir bıkkınlık batağına saplanacağız."
Kitap Değerlendirmesi: Nilüfer Şen
Yorumlar
Yorum Gönder